Sivrisinek cinsleri sayısı 3.600 adet olarak kaydedilmiştir. Yedi sivrisinek cinsinin yaşamasına imkân verir.
Uzun otların olduğu alanlar, bataklık bölgeleri ve ormanlık alanlarda yaşayan sivrisinekleri tüm dünyaya yayılmıştır. Sivrisinekler, pupaları ila larvaları sakin sularda yaşadığı için sulak alanları sever. Binlerce türü olan sivrisinekler farklı su çeşitlerine göre ayrılabilir. Antarktika bölgesi dışında dünyanın her yerinde sivrisinekler görülmektedir. Hayvan ve insanlara zarar veren bu kanatlı böceklerin sokması bulaşıcı hastalıklara sebebiyet verir.
İstilacı türleri de bulunan sivrisinekler sarıhumma, sıtma, Batı Nil humması, dang humması gibi hastalıkların yayılmasını sağlar. Söz edilen 3 binden fazla sivrisinek türü içinde sağlığa olumsuz etki yapanlar % 10 civarındadır. Tüm dünyaya yayılmış olan sivrisinek cinsleri şunlardır;
- Anofel
- Aedes
- Culex
- Culiseta
- Psorophora
- Mansonia
- Wyeomyia
- Toksorinşitler
- Uranotaenia
- Coquillettidia
- Orthopodomyia
İçindekiler
Anofel
Anofel nedir: 460 adet sivrisinek çeşidi bulunan ve bataklıklarda yaşayan sivrisinek cinsidir. Bu cinsin yetişkinleri kanatlarında koyu benekler vardır ve renkleri solgundur. Yumurtadan çıkmasının ardında 6 gün ya da 8 gün içerisinde yetişkin haline gelir. Üreme süreci yumurta- larva- pupa ile yetişkinlik evrelerinden meydana gelir.
Anofel sivrisineği nerede yaşar: Kirlenmemiş ve temiz sularda yaşayan bu sivri sinekler dünyanın pek çok bölgesinde görülmektedir. Tropikal bölgeler ve Afrika’ ya özgü olan bu sivrisinek cinsi günümüzde soğuk iklimler de görülmeye başlanmıştır. Çeşitli bulaşıcı hastalıkları taşıyan bu cins koyu renklere yönelir. Anofel cinsi dişi sivrisinek hangi hastalıkları bulaştırır: insanlara sıtma mikrobu bulaştırmaktadır. Sıtmayı bulaştırması hayvandan insana yahut insandan insana şeklinde olmaktadır.
Anofel sivrisineği ısırığı, kaşıntı yapar ayrıca enfekte olan dişi anofel sivrisineği ısırığıyla insana mikrobun bulaşmasını sağlar. Dişi Anofel sivrisineği, sıtma hastalığına neden tek sivrisinek cinsidir. Bu cinsin erkekleri birkaç günlük ömre sahipken dişileri 3 ya da 4 hafta yaşamaktadır. Erkek anofel sivrisineği kan emmez. Bu cinsin dişisi kan emer ve kanı vücudunda depolayarak yumurtalarının gelişmesini sağlar. Dişiler, rüzgâr olamadığı zamanlarda 3.5 km uçabilme özelliğine sahiptir. Kanatlarının zemine 45 derecelik açıyla açarak dinlenmektedir.
Sivrisinek cinsleri arasında sıtma taşıyan tek sinek olan Anofel dişisi 50 ya da 150 adet yumurta bırakır. Ateşli hastalık olan sıtma dişinin kan emerken bulaştırdığı sporozoitler ile oluşur. Anofel fiyatları koruyucular ve ilaçlama maliyetleri için gündeme gelir. Anofel Türkiye’ de var mı: Evet, Türkiye’ de bu sivrisinek cinsi bulunmaktadır. Fiyatları bulunmamaktadır çünkü sivrisinekler evlerde beslenen böcek türleri arasında değildir.
Aedes
Aedes albopictus ya da Asya kaplan sivrisineği, Güneydoğu Asya ‘dan gelen bu cins bacakları ve gövdesindeki beyaz renkli şeritlerle belirlenene kan emici sivrisinektir. Kuş ve köpek gibi hayvanlar ile insanlardan beslenmektedir. Adese özellikleri;
- Gelişen kıtalar arası ticaret sebebiyle anavatanından çok uzaklarda görülmektedir.
- Güney Asya ila Afrika iklimlerinde yaşayan bu tür günümüzde tropikal ve ılıman iklime sahip pek çok ülkede görülmektedir.
- Taşınan mallarla transfer edilen sivrisinekler çeşitli hastalıkların bulaşmasına neden olur.
- Genelde gündüzleri ısıran bu sivrisineğin ısırması ciddi alerjik reaksiyonlara sebep olur.
- Aedes sivrisinek ısırığı belirtileri: Diğer sivrisinek türlerine göre çok daha büyük yara izlerine neden olur.
- Bu cins tarafından bulaşan enfeksiyonların birçoğu çıktıkları bölgelerde daha önceden görülmemiş enfeksiyonlardır.
- Batı Nil virüsü, Dang virüsü, sarı humma virüsü, Chikungunya virüsü ile Zika virüsü bu ırk tarafından bulaşı sağlanan hastalıklardır.
- Zehirli sivrisinek cinsi olmamaktadır ayrıca Aedes ısırığı faydaları mevcut değildir.
Viral virüslerin taşınmasına neden olan Aedes sivrisinek Türkiye sınırlarında da yaşar. 2010 yılında ülkemize yerleşen bu sivrisinek ısırdığı zaman aşırı kaşıntının yanı sıra vücutta yaralar çıkmasına neden olur. Ayrıca astımı ve alerjik bir bünyesi olan kişilerde ölümle sonuçlanabilen alerjik tepkimeler yaratır. Sivrisinek cinsleri arasında olan ve çeşitli alt türleri bulunan Aedes’ in bulaştırdığı sarı humma hastalığı dışındaki hastalıklar bulunmamaktadır. Sivrisinek satışı yapılma dolayısıyla Aedes fiyatları yoktur.
sinek ısırığından bulaşan hastalıkların seyrini hafifleten tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Bu hastalıklardan korunma için Asya kaplan sivrisineğinin görüldüğü bölgelerde dışarı fazla çıkılmamalıdır. Uzun kollu ve bacakları kapatan giysiler giyilmelidir. Sivrisineklerin uzaklaşmasını sağlayacak ürünler kullanılmalıdır. Pencere ve kapılara sivrisineklerin girişini engelleyecek sineklikler takılmalıdır. Sivrisinek fiyatları daha çok korunma önlemlerinin maliyetlerinde görülmektedir. Sivrisinek ısırığına iyi gelen krem ve lavanta yapı kullanılmaktadır.
Culex
Nil virüsünün konaklayıcısı ve taşıyıcısı olan bu celux dünyanın çeşitli bölgelerinde görülmektedir. St. Louis ensefaliti ile Japon ensefaliti virüs enfeksiyonları da bu sivrisinek cinsi tarafından yayılmaktadır. Ayrıca kuş sıtması ve filariaz gibi hastalıklarında Türkiye’ ye gelmesini sağlayan bu cinsin ısırıklarından korunma hastalıkları önler.
Sivrisinek cinsleri arasında yer alan celux, kanatları ve bacaklarındaki desenler diğer cinslerden ayrılmasını sağlar. Ayrıca bacaklarında çizgiler ve kanatlarında ise siyah-beyaz desenleri olan bu sivrisinekler geceleri aktiftir. Bununla birlikte kirli suların yakınlarında yaşayan bu tür, yumurtalarını suluk alanlara bırakır. Su olan her yerde yaşayan sivrisineklerin yumurtaları aşırı sıcak ve kurak alanlarda gelişemez.
Culex sivrisinek yaşam alanı oldukça geniştir. Bu sivrisinek cinsi, durgun ve tatlı su yüzeylerine yumurtalarını bırakır ve bu suların çevrelerinde yuvalanmaktadır. Bunun yanı sıra variller, su kaynakları, süs havuzları, at olukları, su birikintileri, hendekler, dereler, bataklıklar ve bakımı yapılmayan yüzme havuzları bu sivrisinek cinsinin yaşamasını ve çoğalmasını kolaylaştırır. Kuşlardan da virüs bulaştıran sivrisinek göçmen kuşların üzerinde farklı ülkelere taşınır. Bununla birlikte ülkemizde de Culex cinsi sivrisinek türleri görülür.
Celux fiyatları bulunmaz çünkü bu kanatlı böceklerin ticareti yapılmaz. Ayrıca sadece araştırmalar için kullanılan sivrisinekler doğada yaşar. Dolayısıyla herhangi bir ücret belirtilemez.
Culex pipiens, Amerika Birleşik Devletleri’ nin kuzey bölgelerinde yaşayan ve ev sivrisineği olarak tanınan sivrisinek cinsidir. Hayvanlar ila insanlara Batı Nil virüsü benzeri hastalıkların bulaşmasında rol oynar. Bunun yanı sıra batı Nil virüsü bulaştığı kas ağrıları, ateş, kusma, baş ağrısı, ishal, alerjik döküntüler sonrasında belirlenir. Ayrıca bu sivrisineğin ısırması ensefalit ila menenjit benzeri ciddi sağlık problemleri de yaşatmaktadır. Ülkemizde Antalya şehrinde Culex pipiens cinsi sivrisinekler mevcuttur.
Culiseta
Culiseta tüm dünyada görülen sivrisinek cinslerinden bir tanesidir. Aşırı soğuklarda ve sıcaklığın düşük olduğu yüksek rakımlı bölgelerde ılıman iklimde yaşayan sivrisinek cinsi soğuk hava şartlarına karşı dayanıklıdır. Ayrıca güney Kaliforniya’ da yaygın olan bu sivrisinek alt türleri diğerlerinden daha büyük ebatlardadır.
Culiseta fiyatları bulunmaz çünkü diğer sivrisinek cinsleri gibi bu cinsinde ticareti yapılmaz. Sadece araştırmacılar ve koleksiyoncular tarafından incelenir. Bazı araştırmacılar, yakaladıkları sivrisineği oldukları şekilde muhafaza eder. Ayrıca bu resimler sonradan değerlenebiliyor. Sivrisinek fiyatları aynı zamanda sinek kovucu spreyleri kapsar. Farklı virüslerin yayılımında etkili olan tür larvalarını bataklık alanlara bırakmaktadır. Akarsular, kaya havuzları, göletler, su kuyuları etrafında yaşamaktadır. Bununla birlikte bazı türleri Afrika ağaç türlerinin deliklerinde ve Avustralya’ nın yer altında yaşar. Culiseta cinsine ait olan sivrisinekler Güney Amerika dışında bütün dünyada görülmektedir.
Sivrisinek cinsleri arasında yer alan cinsin Culiseta annulata ve Culiseta melanura gibi alt türleri bulunmaktadır. Culiseta annulata, kış uykusuna yatan bir sivrisinektir. Kuzey Avrupa şehirlerinde kış uykusuna yatan yetişkin sivrisineklerin yanında celux sivrisinek türünün dişileri de yer alır. Bu sivrisineklerin bacakları ile vücudunda beyaz halkalar bulunurken kanatlarının genişliği 10-12 mm aralığındadır. Culiseta cins sivrisinekler arasında çok sayıda tür vardır.
Culiseta longiareolata, sarıya yakın kahverengi renge sahip uzun anteni olan ve Akdeniz havzasında yaşayan Culiseta cinsinin alt türleri arasındadır. Bu tür hakkında hastalık taşımadığı ve insanlara zarar vermediği belirtilmektedir.
Psorophora
Amerika ılıman bölgeleri ile tropikal bölgelerinde görülen sivrisinek cinsinin adıdır. Sivrisinek cinsleri içerisindeki Psorophora’ nın 49 farklı sivrisinek türü vardır ve cins Psorophora, Janthinosoma ile Grabhamia alt cinslerine ayrılmaktadır. Ayrıca ısırıkları acı veren bu cins içindeki Psorophora ciliata Türkiye’ de yer almayan türlerdendir. Bununla birlikte cinse ait sivrisinek türlerinden bazıları;
- Psorophora ferox: Güney ile Kuzey Amerika’ nın büyük kısmında yaşamakta olan orta boy sivrisinektir. Bu tür, yağmur sularıyla dolan geçici havuzların etrafında yuvalanarak yumurtlamaktadır. Ayrıca yumurtalar yaz boyu bu havuzlarda gelişir. Saldırgan beslenen bu türün ısırığı acı vermektedir. Bununla birlikte en belirgin özelliği parlak beyaz arka bacaklarıyla siyah uzun hortumlarıdır. Ayrıca batı Nil ateşi virüsü, at beyin iltihabı virüsü gibi çok sayıda hastalık virüsünün insanlara bulaşmasına neden olur.
- Psorophora howardii: 1901′ de Amerikalı etimolog Daniel William Coquillett’ in tanımladığı sivrisinektir. Kanat uzunluğu 6.0 ila 6.5 mm arasında olan tür kıllı bacaklarıyla dikkat çeken büyük bir sivrisinektir. Isırığı alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Ayrıca ait olduğu cinsin bulaştırdığı hastalıkları ısırdığı insanlara aktarır.
- Psorophora mathesoni: Cinsin diğer türlerine göre boyutları çok daha küçük olan Psorophora mathesoni kanatları siyah-beyaz desenlere sahiptir. Bazı insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olan ısırığı fazlasıyla acı vermektedir. Bununla birlikte üreme alanı olarak yağmur sularının oluşturduğu birikintileri seçer.
- Psorophora confinnis: Bacaklarında koyu renk halkalar bulunan tür diğer türler gibi yağmur birikintilerinin oluşturduğu göletler etrafında yavrular. Türde diğerleri gibi içerisinde olduğu sivrisinek cinsinin genel özelliklerine sahiptir. Aynı şekilde Batı Nil ateşi gibi hastalıkları bulaştırabilir.
Sivrisinek Fiyatları ila Psorophora fiyatları hakkındaki bilgiler, bunları kovmada kullanılan ilaçların maliyetini gösterir. Söz konusu ürünlerin markaları gibi etkenler fiyatların oluşmasında etkilidir.
Mansonia
Mansonia, Türkçe karşılığı Mansonya olan bir sivrisinek cinsidir. Bununla birlikte ubtropikal ve tropikal ülkelerde yaşayan bu cins bulaşıcı bazı virüslerin taşıyıcısıdır. Diğer Mansonia sivrisinek özellikleri;
- Öteki sivrisinek cinsleriyle farkı, su bitkilerinin köklerinde rahatça nefes alan Mansonia larvaları olarak belirtilir.
- Larvalarının su bitkilerinin köklerine bırakan bu cins yalnızca su bitkileriyle çevrili alanlarda üremektedir.
- Mansonia türleri içinde Mansonia annulifera, Mansonia uniformis ila Mansonia titillans en bilindik olanlarıdır.
- Kaşıntı, kızarma ve şişlik yapan sivrisineğin ısırığı oldukça fazla acı verir.
- Mansonia hastalıkları içerisinde Zika virüsü, West Nile virüsü, Japon ensefaliti benzeri ciddi enfeksiyon hastalıkları yer alır.
- Bu hastalıkların ortaya çıkmalarının ve çoğalmalarının engellenmesi bu cins sivrisineklerin kontrol altına alınmasıyla mümkün olur.
Mansonia sivrisinek tespiti, bu cinsin varlıkları ile yaşam alanlarını belirleme amacıyla yapılan işlemi ifade etmektedir. Ayrıca sivrisinek tuzakları, larva örnekleri ile sivrisinek DNA testleri kullanılarak bu cinse ait araştırmalar yapılır. Bunun yanı sıra ülkemizde yaygın olmayan bu araştırmalar son dönemlerde artan Zika virüsünün neden olduğu hastalıkları nedeniyle başlatılmaktadır.
Bu hastalıklar baş ağrısı, ateşi, deri döküntüleri, kas ağrıları, nörolojik bozukluklar ila lenf bezlerinin şişmesi benzeri belirtiler gösterir. Ayrıca ciddi sağlık problemlerine neden olan bu ısırıklardan korunma için açık renk giysiler giyme, sivrisinek kovucu losyonlar kullanma gibi önlemler işe yarayabilir. Mansonia fiyatları olarak nitelendirilen koruyucu losyonlarda işe yaramaktadır.
Wyeomyia
Wyeomyia’ yı 1901 yılında tanımlayan Frederick Vincent Thebald ‘ dır. 140 civarında alt türü bulunan sivrisinek cinsi Amerika kıtasının subtropikal ile tropikal iklimlerine sahip bölgelerinde yaşar. Wyeomyia özellikleri arasında en belirgin olanı bacakları ile kanatlarında yer alan değişik pul desenleridir. Wyeomyia nerede yaşar: Sulak alanlardaki habitatlar bu sivrisinek cinsinin uyum sağladığı yaşam alanlarıdır. Ayrıca sürahi bitkileri, çiçek braktları, bambu kütükleri ile ağaç deliklerine yuvalanarak yaşarlar.
Bu bitkilerin köklerine yapışık olan larvaları su içerisindeki minareller ve organizmalarla beslenmektedir. Bununla birlikte yetişkin sivrisinekler gündüz kan a da nektarla beslenir. Ayrıca hayvanlara virüsleri bulaştıran bu sivrisinek cinsi insanlara herhangi bir hastalık bulaştırmaz.
Wyeomyia erkek sivrisinek ısırır mı: Hayır, bu cinsin erkek sivrisinek insanları ısırmaz. Ayrıca Wyeomyia erkek sivrisinekleri bitkilerin öz suları ve nektarla beslenir. Bununla birlikte bu cins erkek sivrisineklerin insan cildine ulaşmasını sağlayan iğneleri bulunmaz. Bunun yanı sıra insanları ısıran ve kanlarını emen dişi Wyeomyia dişi sivrisinekleridir. Wyeomyia kaç kez ısırır: Net olmasa da ömrü boyunca ortalama 20 kere ısırabilir. Wyeomyia dişi sivrisineklerinin insanları ısırma sayısını etkileyen faktörler vardır. Ayrıca bunlar yaşam süresi, doyum durumu ila sivrisineğin beslenme tercihidir. Wyeomyia fiyatları koruyucu sprey ve kremlerin maliyetleriyle alakalıdır.
Toksorinşitler
Ağaç deliklerinde yaşan insanlara zarar vermeyen sivrisinek cinsidir. Toksorinşitler özellikleri:
- Toksorinşitler nerede yaşar: kuru ve ılıman iklime sahip bölgelerde yaşamaktadırlar.
- Bitki özleri ve nektarlarla beslenen bu sivrisinek cinsi insanlar için tehdit oluşturmaz.
- Bu sivrisinek cinsinin larvaları yakınlarda olan öteki sivrisinek cinslerinin larvalarını avlamaktadır.
- Toksorinşitler kaç gün yaşar: Erkek Toksorinşitler ortalama 10 gün yaşarken dişi toksorinşitler yaklaşık 42 gün ile 56 gün civarı yaşar.
- İnsan sağlığına zararı olmayan bu sivrisinek cinsi doğal dengenin korunması açısında önemlidir.
Toksorinşitler ışığa mı gelir karanlığa mı gelir: Bu sivrisinek cinsi ışığa gelmez. Bununla birlikte insanları ısırmayan bu sivrisinek cinsi ne ışığa ne de karanlığa gelir. Ayrıca bu cins ışıktan etkilenmez bu yüzden kendi doğal yaşam alanlarından uzaklaşmazlar. Toksorinşitler fiyatları, sivrisinek kovucularla alakalıdır ama bu cinsin insanlara zararı olmadığı için fiyatlar önemli değildir.
Uranotaenia
Bu sivrisinek cinsinin insanlara zararı yoktur. Ayrıca kan ile beslenmezler, yaşam alanlarındaki bitkilerin özleri ve nektarlar beslenme içeriklerini oluşturur. Bununla birlikte yapay kaplar ile ağaç gövdeleri bu sivrisinek cinsinin üreme alanlarını meydana getirir. Uranotaenia fiyatları, bu sivrisinek cinsini uzak tutma için kullanılan kovucu ilaçları ifade eder. Ayrıca bu cinse ait 270 civarında sivrisinek türü bulunur. Temelde iki alt türe ayrılan sivrisinek cinsinin her alt türünde değişik özelliklere sahiptir.
Coquillettidia
Bu sivrisinek cinsinin 3 alt cinsi ve 58 türü bulunmaktadır. Bu cinse ait sivrisineklerden bazıları çeşitli hastalıkların bulaşmasına ve yayılmasına neden olur. Doğu at enfeksiyonu ile Batı Nil virüsü bu sivrisineklerin taşıdığı hastalıklarındadır. Bunun yanı sıra bitkileri ve sazlık bölgelerde yaşayan tür sarımsı-turuncu renkleri, büyüklükleri ile bacaklarını saran açık-koyu pullarla tanınır. Ayrıca larvalarının bitkilerin üzerine bırakan tür, üzerinde olduğu bitkinin hava kanallarıyla nefes alır. Coquillettidia fiyatları, bu sivrisineklerden korunma için kullanılan ürünlerin masraflarının anlatır. Bununla birlikte kovucu spreyler ila sinekleri öldüren losyonlar sivrisinek fiyatları içinde yer alır.
Orthopodomyia
40 civarı alt türü olan sivrisinek cinsi, gümüş- beyaz- altın pullarla ve bu renklerden oluşan çizgilerle belirlenir. Ayrıca düz ayaklı sinek anlamındaki Orthopodomyia insanlara saldırmayan Güney Asya sivrisineğidir. Orthopodomyia signifera ise bu cinsin insanlara ısıran türüdür ve Kuzey Amerika’ da bulunur. Bununla birlikte Orthopodomyia fiyatları bu sivrisineklerden korunma için kullanılan losyonların fiyatıdır.