Patates Cinsleri

Dünya’da toplamda 200’den fazla patates olduğunu biliyor musunuz? Tüm dünyadaki patatesler, cinsleri ve bilgileri burada!

Dünyada patates üretimi güncel olarak 20 milyonun üzerinde. Genel olarak baktığımızda patates üretiminde Hindistan, mısır ve Ukrayna önemli ölçüde dünyanın patates ihtiyacını karşılıyor. Çin’in dünya pazarının %20 ikisini Hindistan, %10, dördüne sahip biten Türkiye ise %1’lik bir pazar ağına sahiptir. Dünya patates sıralamasında Türkiye 16. Sırada yer almaktadır. Patates üretimi ülkemizde en fazla Konya Afyonkarahisar, Kayseri, Niğde ve İzmir bölgelerinde yapılmaktadır.

Patates cinsleri Nedir?

• Kırmızı Tatlı Patates
• Mor Patates
• Niğde Patatesi
• Sarı Bamba Patates
• Beyaz Fianna Patates
• Durabo Patates
• Lady Rosetta Patates
• Sherry Patates

Ülkemizde en çok bilinen cinslerdir.

Ülkemizde ekim ve tüketimi çok yapılan Patates cinsleri uygun arazilerde edilebilmesi için çok fazla cinsi bulunmaktadır. Tipine göre değişiklik gösteren patates cinsleri bulunduğu için çok fazla çeşidi var. Genel olarak türlerine baktığımızda endüstriyel olarak yemekli kızartmalık, beyaz kumpir, ilik gibi 4 ayrı kategoride kullanılır. Her bir kullanım alanı içinde farklı farklı patates cinsleri üretilmektedir. Kullanılan yerin türüne göre de patates cinsleri fiyatları belirlenir.

Patatesin içerisinde lifler bulunuyor ve diğer sebzelerdeki liflere oranda vücutta daha hızlı bir şekilde çözülebiliyor. Bu nedenle de bağırsak sağlığı için yararlı probiyotikler üretilmesine yardımcı olur. Antioksidan bakımından zengin bir sebze olduğu için vücuttaki serbest radikallerin hücrelere zarar vermemesi konusunda görev üstlenir. Potasyum bakımından çok zengindir ve potasyum açısından zengin olmasından dolayı kalp sağlığını korurken kan basıncını düşürmeye yardımcı olur.

Patates cinsi ne olursa olsun içerisinde kar suyu, magnezyum, çinko, demir gibi elementler bulunur ve bunlar da kemik sağlığının korunmasında çok etkilidir. Kalp sağlığı için gerekli olan lif, potasyum ve b 6 vitaminlerini de içinde barındırır. İçerisinde bulunan kolin ağrı kesici etkisi yaparak enfeksiyonlara karşı vücudu direncini artırırken aynı zamanda iyileşmesini de hızlandırır. İçerisinde bulunan lifler sindirim sisteminde hacim artırdığı için yenildiğinde tokluk hissi artar ve uzun sürede açlık hissi vermez. Cilt sağlığında da c vitamini ve kolajen desteği veren bu sebzenin birçok yararı vardır.

Kayıtlı olan 200’den fazla patates bulunuyor ancak yarısından fazlası tescilli değildir. Tescilli olmadıkları için aslında aynı isimle birçok patates cinsi bulunuyor. Bu nedenle sizlere tescilini almış ve geçerli olan patates cinsleri hakkında bilgi vereceğiz.

Kırmızı Tatlı Patates

Kırmızı tatlı patates, Peru menşeili olan patates cinslerinden biridir. Tatlı patates olarak da bilinen kırmızı patatestir. Kırmızı patates ile tatlı patates aynı mi  Diyenlerdenseniz, evet, 2 cinsin de aynı patates olduğunu söylemeliyiz. Ancak kırmızı patatesin sarı tatlı patates cinsinden farkı kabuğunun daha kalın olmasıdır. Yetiştiği topraklardan dolayı rengi turuncu veya kırmızı haline geliyor. Yaygın olarak tüketilen sarı patatesteki gibi nişasta seviyesi yüksektir.

Patates cinsleri içerisinde ülkemizde çok fazla görülmemektedir çünkü ağırlıklı sarı tatlı patates kullanılmaktadır. Kırmızı Patates fiyatı Sarı patatese göre daha yüksektir. Tatlı patates nasıl tüketilir diyorsanız  aromatik yapısından dolayı küreler ve tatlılar da genellikle kullanılır. Kırmızı patates nasıl yenir  haşlayarak püre yaptığınızda tüm yemeklerin yanında kullanabilirsiniz. Turuncu tatlı patates nasıl pişirilir kabuğu diğer cinslerinde göre daha kalın olduğu için kabuksuz olarak pişirilmelidir. Kırmızı patates faydaları besin değerleri çok yüksek olmadığı için her birey tarafından tüketilebilir.

Tatlı patates zararları nişastası yüksek olduğundan dolayı çık sık tüketilmesinde çölyak hastalığı gibi bazı hastalıklara neden olabiliyor.  En fazla tüketildiği yer gömer Amerika ve orta Amerika mutfağında kullanılır. Türkiye mutfağında kendisine özel bir tarifi yoktur. Ancak tatlı patatesleri kullanabildiğiniz her tarihte mutfağınıza girebilir. Patates cinsleri fiyatları içerisinde ekonomik olarak en pahalı patatestir ve satış fiyatı 100 TL’ye yakındır.

Mor Patates

Ülkemizde çok fazla bilinmeyen mor patates nerede yetişir sorusuna da karşılık gelen güney Amerika’da yetişen mor patates cinsleri arasındadır. Patateslerin içerisinde nişasta sorunu çok yüksektir ve bu yüzden özellikle diyet yapanlar tarafından çok fazla tüketilmemektedir. Karbonhidrat, C vitamini, mineraller ve kalsiyum açısından çok zengin bir patates cinsidir. Mor patates nasıl yenir Normal bir patates gibi tüketilmektedir. Mor patates faydaları Kanserli hücrelerin azalmasında çok etkin rol oynarken, kan dolaşımını da düzenler ve vücuttaki hücrelerin korunmasında görev alır.

Patateste normal patatese göre yaklaşık 4 kat daha fazla antosiyanin bulunmaktadır. Bu da hücrelerin hızla iyileşmesini sağlamak ve hücrelerin korunmasında etkin bir görev alır. Ayrıca kan dolaşımını ve tansiyonu dengelediği için potasyumu antioksidan içeriğinin de yüksek olmasından kaynaklı sağlıklı bir patates cinsidir. Mor patates kızartması diğer patatesler ile aynı şekilde yapılmaktadır. Mor patates nasıl yetiştirilir Ülkemizde. Muğla Milas, bodrum, Datça ve Marmaris gibi ilçelerde yetiştiriliyor. Türkiye’de en az yetiştirilen tatlı patates cinslerinden biri. Hala yaklaşık. Mor patates tohumu Ekonomik değeri yüksek bir tarım ürünüdür. Mor patates fiyat 30 TL ile 150 TL arasında değişmektedir. Patates cinsleri fiyatları arasında kırmızı tatlı patatesten sonra en pahalı patates olduğunu söylemek mümkün. Mor patates tarifleri içerisinde farklı malzemeler kullanılarak patateslerimizi fırında pişirir veya başlarsınız. Ayrıca tatlı olmasından kaynaklı kekler ve çeşitli tatlılarda da kullanılabiliyor.

Niğde Patatesi

Nahita patates tohumun üretilen yerli patates cinslerimizden biridir. Yerli patates cinsleri denilince akla ilk olarak Niğde patatesi gelir. Toprak yapısı ve iklim şartları uygun olmasından dolayı uzun yıllardır Niğde ülkemizdeki patates üretiminde ilk sıralarda yer almaktadır. Öyle ki, bu ilde toprakların yaklaşık %20 sinde patates üretimi gerçekleştiriliyor. Afyon Patatesi ile benzer ancak Niğde patatesinin sarısı farklıdır.  Niğde patatesi özellikleri çabuk olgunlaşması en büyük özelliğidir. Ekilmeye başlanması genel olarak ihbar ayları içerisinde yapılırken, hava sıcakları düşmeye başlamadan yetiştirilmektedir.

Yüksek olmayan sıcaklıklarda ve serin havalarda yetiştirilme koşullarından dolayı tercih edilmektedir. Hastalığı ise genellikle Temmuz sonunda ve Ağustos ayının başlarında yapılmaktadır. Ülkemizde 2.018 yılında tescilini almıştır ve genellikle marketlerde Niğde patatese satılmaktadır. En fazla kızartmalarda tercih edilmektedir ancak haşlamak ve diğer tüm yemeklerde de kullanıma uygundur. Niğde Patates fiyatları Ülkemizde bulunan en ekonomik değere sahip patatestir. Niğde patates fiyatı 10 TL’den 50 TL arasında değişiklik göstermektedir. Nevşehir Patates fiyatları da bu patates cinsine paralellik gösterir. Niğde patates üretiminde her geçen yıl üretim sayısını artırmaktadır. Ekim alanı çok geniş olduğu için üretiminde Türkiye’de patateste birinci sırada yer alır.

Bamba Patates

Sarı Bamba patates Ülkemizde çok fazla yetiştirilen sarı patates türü olarak belirler. Görüntüsü o vay şeklindedir ve kabukları tamamen sarıdır. Genellikle sarının tonu ise koyu değil, açık tonudur. En belirgin özelliği ise diğer patates cinslerine göre daha geç bir şekilde olgunlaşmasıdır. En iyi kızartmalık patates cinsi olarak Sarı Bamba Patates cinsi önerilmektedir. Kışlık patates çeşitleri arasında gösterilmektedir çünkü olgunlaşması kış aylarına yakın gerçekleşmektedir.

En iyi patates cinsi olarak kabul edilen nedeni ise hem kızartmalık olarak kullanımı hem de yemeklere girmesidir. Kullanım alanının geniş olmasından kaynaklı olarak tercih edilebilirliği de artıyor. Kızartmalık patates çeşitleri içerisinde ise kızartmalık patates olarak 1. Numara da satılmaktadır.

Sarı bamba patatesi besin değerleri yüksektir. Aynı zamanda bunun beyaz bamba türü de bulunmaktadır. Sarı patates mi beyaz patates mi Diye baktığımızda ise beyaz patatesin tadı daha ağırdır ve yemeklere biraz daha ağır bir tat katıyor. Bu nedenle de genellikle ülkemizde sarı rengi tercih edilmektedir. Beyaz olanı özellikle Hollanda’da yetiştirilmektedir. Neşe hastası çok fazladır ve içerisindeki su oranı azdır. Bu nedenle kızartmalık patates çeşitlerinden biri olarak beyaz bamba patatesini de kullanabilirsiniz. Sadece kabuğu beyaz değil, aynı zamanda içi de sarı patatese göre daha açık renklidir. Türkiye’de kaç çeşit patates var toplam 10 tür patates bulunmaktadır.  Türkiye patates çeşitleri içerisinde ise genellikle beyaz bamba değil sarı bamba bulunmaktadır. Patates çeşitleri isimleri sahip olduğu rengine göre de değişlik göstermektedir.

Fianna Patates

Fianna patateslerin tescil edildiği yer Hollanda’dır. 1.974 yılında tescillenmiştir ve ıslah metodu ise melezleme yoludur. Teknik olarak baktığımızda nişasta oranı %16.9 olarak açıklanmaktadır. En iyi patates cinsi olarak kabul edilmemektedir ancak bazı pişirme tekniklerinde en iyi türdür. Kızartmalık patates çeşitleri arıyorsanız Fianna patates sıklıkla karşınıza çıkar ve en çok tercih edilenlerden biridir. Bitki boyu uzundur. Bitki örtüsü ise iyi ve ılıman kuşaklarda yetiştirilmektedir. Bitkinin büyüme şekli ise diktir çiçek verirse çiçek rengi beyazdır. Yumuş şekilleri genellikle yuvarlaktır ve orta derinliğe sahiptir. Kabuk rengi beyaz olurken, genellikle etli kısmı  ise kremsi bir yapıdadır.

Kabuk rengi beyaz olmasından kaynaklı beyaz fianna patates olarak da bilinmektedir.   Bu patates genellikle cips yapmak veya kızartmalarda kullanılma içindir. Kışlık patates çeşitleri arasında çünkü olgunlaşması geç dönemde meydana geliyor. Erkenci patates çeşitleri arıyorsanız eğer beyaz fianna cinsi patates sizin tercihinize uygun değil.  Agria patates nasıl anlaşılır bu cins gibi uzun oval yumruları olması gerekmektedir ancak kabuğu daha sarı renklidir. Agria sayılmaktadır çünkü cins cips yapmak ve kızartma yapmak için en uygun türlerden biri. Kaç çeşit patates vardır sorusuna Fianna patates ülkemizde üretimi yapılan cinsler arasında. Ancak henüz yaygın olarak kullanılmadığı için ithalatı yapılmamaktadır. Türkiye patates çeşitleri arasında gösterilemez ancak ülkemizde çeşitli yerlerde satışı mümkündür. Fianna patates fiyatı dondurulup satılıyor ise 100 TL’ye yakındır.

Durabo Patates

Durabo patates Fastfood merkezlerinde tüketilen patateslerdir. Kızartmalık patates çeşitleri içerisinde restoranlarda kullanıldığı için çok geniş bir tüketim ağı bulunmaktadır. Türkiye patates çeşitleri içerisinde bulunmaktadır ancak genellikle halkın ulaşması kolay değildir. Agria patates olarak kullanılmaktadır ve kızartma yaparken istenilen sonuca %100 ulaşılmasını sağlamaktadır. Bu patates özellikle restoranlarda ve fast food dükkanlarında çok sıklıkla tüketilen parmak patates olarak da bilinmektedir. İç dokusuna baktığımızda rengi açık sarı rengidir ve kabuğu da oldukça incedir.

Kabuğunun ince olmasından dolayı elma, dilim, patates veya normal parmak dilim patates olarak değer kazanmaktadır. Kabuklu şekilde tüketme istendiğinde ise kabuğunun olduğunu gözünüzle görmezseniz inanmazsınız. Eğer kabuksuz tüketmek istiyorsanız o zaman haşlama yaparak da kullanabilirsiniz. En iyi patates cinsi değil ancak kızartma yapılan ise en iyi patates cinsi sayılmaktadır. Kışlık patates çeşitleri olmaktadır çünkü iyi muhafaza edildiğinde uzun süre saklanmaktadır. Patates çeşitleri isimleri arasında adı en az bilinmesine rağmen mutlaka dışarı da bir yemek yediğinizde tadına bakmış bulunursunuz. Ülkemizde en fazla yetiştiriciliği patates cinsleri üretiminde bir numara olan Niğde’de gerçekleştiriliyor.  Duroba patates fiyatı ise 30 TL ile 150 TL arasında mevsimine göre değişiklik gösterir.

Lady Rosetta Patates

Lady Rosetta patates Konu içeriği sayesinde ve içerisinde az şeker bulunmasından dolayı en çıtır patateslerden biridir. Cips üretiminde kullanılması açısından çok verimli sonuçlar sağladığı için cips üreticileri tarafından çok sık tercih edilmektedir. İçerisindeki nişasta oranı ile püre yapımı içinde uygundur. Patates cinsleri fiyatları içerisinde en uygun fiyata sahip olanlardan biri çünkü kullanımı çok yaygındır. Lady Rosetta patatesi özelliklerine baktığımızda:

• Kuru bir içeriği vardır ve şeker oranı çok düşüktür.
• Yuvarlak tekdüze bir yumurta vardı. Çok büyük değildir ve dışı biraz daha sarıdan kırmızıya dönüktür.
• Düzgün yumru olmasından dolayı kesilme durumlarında kayıp oranı çok düşüktür.
• Topraklar üzerinde çok iyi yer kaplar ve bu yüzden hızlıca gelişim gösterir.
• Üretimini yaparken yayılımını artırmak için toprağı çok sıkı sıkıya değil, biraz daha gevşek tohumla anması yapılmalıdır.
• Hasadından hemen sonra kapalı alanlara kapatılmaz ve kuruması için birkaç gün havalandırılma yapılması gerekmektedir.

Lady Rosetta patates faydaları açısından oldukça iyi. Çıtır olması için sadece bu patatesin kızartılması ihtiyacı yok. Bu nedenle de başlamasını yaptığınızda veya fırında pişirdiğiniz de diğer patates türlerine göre daha çıtır bir şekilde tüketebilirsiniz. Yağlı ve tuzlu kızartma ya da cips olarak tüketme dediğiniz için de kan basıncınızı düzenleme etkisi daha yüksek olacaktır. Kuru bir patates olmasından dolayı kızartma yapılan ise yağı çok fazla içerisine çekmez. Bu da diğer türlerine nazaran kullanıcılarına daha sağlıklı bir patates kızartması yeme şansı verir. Ülkemizde yetiştiriciliği çok fazla yapılmıyor ancak ithal olarak tohumunu alarak patates üretimi yapılan her bölgede ekimini yapabilirsiniz. Lady Rosetta patates fiyatı 20 TL ile 100 TL arasındadır.

Sherry Patates

Bu, Fransa’da yetişen uzun, ince, kırmızı kabuklu bir patatestir. Kaynatıldığında kolayca dağılmaması ve nemli ancak çiğnenir bir yapıya sahip olma nedeniyle yurt dışında popüler bir çeşittir. Genel olarak 3 farklı rengi bulunmaktadır. Yakut rengi koyu mor renkli ve biraz daha açık, pembe renkli çeşitli patates renkleri vardır. Yakup patatesin içi pembedir ve kabukları da pembeye benzer. Pişirildiğinde kolay kolay dağılma yapmaz ve ısıtıldığında ise pembe rengini korur. Koyu renkli patates içinse neredeyse siyah rengini görmeniz mümkündür. Ancak içi mor renklidir ve genellikle patates salataları veya kızartmalar için kullanılmaktadır. Sherry patates fiyatları 200 TL’den başlıyor.